ဦးစိႏၱာ၏ ရခိုင္နိုင္ငံေတာ္ (၃)

ဓည၀တီ၊ ေ၀လာလီ၊ ေလးၿမိဳ႔၊ ေျမာက္ဦး ဆိုတဲ့ အမည္နာမနဲ႔ ရပ္တည္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံငယ္ဟာ အဂၤလိပ္ေခတ္မွာ အာရ္ကန္ႏိုင္ငံရယ္လို႔ ျဖစ္လာတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး မယူမွီထိ အဲ့ဒီ ႏုိင္ငံငယ္ကို “ရခိုင္ႏိုင္ငံ” ေခၚတြင္ေစရမယ္လို႔ ျပန္တမ္း မရွိဘူး။ သံကြဲျမန္မာရခိုင္ လူမ်ိဳးႏြယ္ လူမ်ိဳးစု ေနထိုင္ျခင္းကို အမွီသဟဲျပဳၿပီးသာ ရခိုင္ႏိုင္ငံရယ္လို႔ အလြယ္ေျပာ၊ အလြယ္သံုးတာမ်ိဳးသာ ရွိခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာတို႔က အဲ့ဒီေဒသကို ရခိုင္ ေဒသတိုင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္လို႔ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ သံုးႏႈန္းေျပာဆိုေပမယ့္- တစ္ျခားတစ္ဘက္မွာ ကမၻာ ကို Arakan လို႔ အဂၤလိပ္လိုေရးၿပီး ခပ္တည္တည္နဲ႔ ေျဗာင္လိမ္ေနခဲ့ရတယ္။ အဲ့လို ခပ္တည္တည္နဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း ငါးဆယ္ေလာက္ ေျဗာင္လိမ္ေနၿပီး- ကမၻာက အသားက်ေလာက္ၿပီထင္တဲ့အခါ- ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္း စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းတက္လာတဲ့ အစိုးရလက္ထက္ မွာမွ Rakhine State ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာင္းလဲလိုက္တယ္။

Burma ကို Myanmar လို႔ ေျပာင္းတဲ့အေပၚ အေခ်အတင္၊ အျငင္းအခံုေတြ ရွိေပမယ့္- Arakan ကို Rakhine လို႔ ေျပာင္းတဲ့အေပၚ ဘယ္သူ႔အသံကိုမွ မၾကားခဲ့ရဘူး။ ရခိုင္ေတြက အဲ့ဒီနယ္ေျမကို သူတို႔ရဲ႔ လူမ်ိဳးနာမည္နဲ႔ ကိုယ္ပိုင္လိုခ်င္တာ အလိုျပည့္သြားသလိုပဲ။ သမိုင္းကို ေျဖးေျဖးခ်င္း လွည့္ယူသြားတဲ့ သေဘာလို႔ ဆင္ျခင္မိဘို႔ လိုတယ္။

ရခိုင္လူမ်ိဳးထဲမွာ ဦးစိႏၱာ ဆိုတဲ့ ခြဲထြက္ေရးသမား တစ္ဦး ေပၚထြန္းခဲ့တာ ဦးစိႏၱာ၀ါဒီမ်ား ျဖစ္တဲ့ ဦးေအးေက်ာ္၊ ဦးေအးခ်မ္းလို ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာကလြဲ အကုန္မုန္း၀ါဒီေတြ ေပၚလာခဲ့တာ- ဗမာမ်ား အတြက္ အႀကီးအက်ယ္ အျမတ္ထြက္သြားခဲ့တယ္။ အေၾကာင္းက- ျမန္မာဘက္က ရခိုင္ကို သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ႏိုင္ငံ အျဖစ္ဘယ္လိုမွ အျဖစ္မခံႏိုင္၊ ရခိုင္ဆိုတာ ဗမာလူမ်ိဳးထဲမွာ တစ္စု (သံကြဲျမန္မာ)လို႔ သတ္မွတ္ထားခဲ့ၿပီး၊ ရခုိင္မ်ားႀကီးစိုးတဲ့ ဓည၀တီ၊ ေ၀သာလီ၊ ေလးၿမိဳ႔ ဆိုတာ အေရွ႔ေတာင္အာရွမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရယ္လို႔ မေပၚထြန္းမွီ- ပ်ဴၿမိဳ႔ျပ ႏိုင္ငံတစ္ခုကဲ့သို႔သာ ျဖစ္ခဲ့တယ္- ျမန္မာႏိုင္ငံရယ္လို႔ စတင္ထူေထာင္တာနဲ႔ ပုဂံေခတ္ကစၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ထည့္သြင္း သတ္မွတ္ထားတဲ့ အရာ ျဖစ္တယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ သေဘာတရားအရ ဥပေဒစိုးမိုးႏိုင္ေအာင္ အခြန္ ဘ႑ာဆက္သရတဲ့ လက္ေအာက္ခံအဆင့္ ဘုရင္ခြဲသေဘာ ထားခဲ့တယ္လို႔ပဲ အရိုးစြဲ ခံစားေနခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီ ႏိုင္ငံငယ္ဟာ ဗမာမ်ားကို ေတာ္လွန္ပုန္ကန္လိုတိုင္း ဘဂၤလားဘက္ကို ပူးေပါင္းစစ္ကူေတာင္းၿပီး ဗမာကို ေတာ္လွန္ခဲ့တယ္။ ဘဂၤလားဘက္နဲ႔ ေျပလည္ခဲ့တဲ့ ေျမာက္ဦးေခတ္ရဲ႔ ေရွ႔ပိုင္း ႏွစ္ေပါင္း ၃၀၀ ေလာက္ ႀကီး က်ယ္ခမ္းနားတဲ့ သီးျခားႏိုင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘဂၤလားနဲ႔ ရခိုင္လူမ်ိဳး ေျပလည္ေနရင္ ဗမာရဲ႔ ရခိုင္အေပၚ အခ်ဳပ္အျခာဟာ အာမခံခ်က္ ေလွ်ာ့နည္းေနတယ္လို႔ - ဗမာအစိုးရ အဆက္ဆက္က ျမင္ခဲ့ တယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအျဖစ္ လြတ္လပ္ေရး ယူစဥ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေျမာက္ဦးပိုင္နယ္ေျမအားလံုးကို ရယူဘို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ လန္ဒန္ကို သြားစဥ္-၊ ကရာခ်ိေလဆိပ္မွာ ပါကစၥတန္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး မုဟမၼဒ္အလီဂ်င္းနားနဲ႔ေတြ႔စဥ္- Arakan ေဒသကို အေရွ႔ပါကစၥတန္ထဲမွာ မထည့္ဘဲ ျမန္မာကို ေပးဘု႔ိ ေတာင္း ဆိုခဲ့တယ္။ အလီဂ်င္းနားႀကီးက သားအရြယ္ေလာက္သာ ရွိတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႔ သတၱိ၊ ေခါင္းေဆာင္မႈ မ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး- “မင္းသေဘာအတိုင္းပဲ”လို႔ လိုက္ေလွ်ာခဲ့တယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ က်ဆံုးသြားေတာ့- ေအာင္ဆန္းအက္တလီစာခ်ဳပ္ကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ႏုအက္တလီ စာခ်ဳပ္ကို ျပန္ခ်ဳပ္ ေတာ့ ဦးစိႏၱာ၀ါဒီ အမတ္ ဦးေအာင္ဇံေ၀က Arakan ထဲက မြတ္စလင္ လူမ်ားစုေဒသမ်ားကို ဖဲ့ထုတ္လိုက္ၿပီး ဘဂၤလားကို အလကားေပးပစ္လိုက္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို မြတ္စလင္မ်ားရာ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာကို ခ်န္လွပ္ၿပီး ေမယုေတာင္တန္းက စၿပီး နယ္နမိတ္ သတ္မွတ္ဘို႔ ဦးႏုကို တင္ျပခဲ့တယ္။ ဦးႏုရဲ႔ နယ္ေျမ သတ္မွတ္ေရး အတိုင္ပင္ခံအဖြဲ႔က ႏွစ္ႏိုင္ငံ လံုၿခံဳေရးအရ ေမယုေတာင္ တန္းအစား ေမယုျမစ္ကို နယ္ျခား သတ္မွတ္လိုက္ေတာ့ ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္ေတာေဒသက ျမန္မာထဲကို ပါ၀င္လာခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦးႏုက စစ္တေကာင္းလူမ်ိဳးနဲ႔ ျမန္မာထဲကို ပါလာတဲ့ ရခိုင္မြတ္စလင္ လူမ်ိဳးကို တစ္ေျဖးေျဖးကြဲသြားေလေအာင္- ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့ အမည္နာမကို လက္ခံခဲ့တယ္။ အခ်ိန္ၾကာလာရင္- လူမ်ိဳးႏွစ္မ်ိဳး သီးသန္႔ျဖစ္သြားၿပီး နယ္ေျမ လံုၿခံဳေရး၊ တုိင္းျပည္ခ်စ္စိတ္ ခိုင္မာလာေစဘို႔ ရည္ရြယ္ခဲ့တယ္။ (လူမ်ိဳးတူတယ္လို႔ ခံစားေနသ၍ သံေယာဇဥ္ ရွိေနမယ္။ အခ်င္းခ်င္း ေဖးမေနမယ္၊ လူ၀င္ေရာမႈ ပိုမိုမ်ားျပားေနမယ္- ဒါေတြကို စနစ္တက် စဥ္းစားၿပီး ဆံုး ျဖတ္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။)

ႏိုင္ငံေရး ပရိယာယ္ကို မသိ၊ စစ္တိုက္ သတ္ျဖတ္ၿပီး အာဏာပိုင္ ျဖစ္လာသူမ်ားကေတာ့- လူမိုက္ဆန္ဆန္ မ်ိဳး ျပဳတ္သတ္ျဖတ္၊ ေမာင္းထုတ္လိုက္ရင္ ၿပီးၿပီလို႔ ယူဆၿပီး- ထင္ရာေလွ်ာက္လုပ္လိုက္ရင္ ကိစၥျပတ္သြားမွာပဲလို႔ ဉာဏ္တိုတိုကို အေရာင္တင္ခဲ့ေတာ့- ႏိုင္ငံေတာ္အေရးက ပိုမိုရႈပ္ေထြးေလေတာ့တယ္။

ဦးစိႏၱာ၀ါဒီမ်ားကလည္း မြတ္စလင္မ်ားကို ေမာင္းထုတ္ၿပီး ဘဂၤလားမွာ ပါသြားတဲ့ ရခိုင္မ်ားကို အစားထိုးဘို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ႀကိဳးစားခဲ့ျပန္တယ္။ ဗမာမ်ားဘက္ကလည္း မသိမသာလြတ္ေပးထား လိုက္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရ ေလျဖတ္သူကို ေရခဲေရေလာင္းေပးတဲ့ သေဘာလို႔ ခံယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္တယ္။

ဒီၾကားထဲမွာ မြတ္စလင္မ်ား အတြက္ အေျခအေနဆိုး တစ္ရပ္ေပၚထြက္လာျပန္တယ္- အဲ့ဒါက ပါကိစၥတန္က ေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အျဖစ္ ခြဲထြက္တဲ့ ပြဲပါ။ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ထိ ပါကိစၥတန္က ခြဲထြက္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ဘက္ကို စစ္ ေျပးဒုကၡသည္ေတြ၊ စီးပြားေရးဒုကၡသည္ေတြ ၀င္လာခဲ့ျပန္တယ္။- ၀င္လာသူအမ်ားစုက ဘဂၤလီရခိုင္နဲ႔ ဘဂၤလီ မြတ္စလင္ ႏွစ္မ်ိဳးလံုး ျဖစ္တယ္။ ဒါကို ဦးေန၀င္းလက္ထက္မွာ ျပန္ေမာင္းထုတ္ေတာ့ ဦးတင္ဦးက ေခါင္းေဆာင္ ခဲ့တယ္။ ဦးတင္ဦးပဲ လူမ်ိဳးေရး အယူစြဲရွိေနတာလား၊ သို႔မဟုတ္ ေလျဖတ္ေနတဲ့ ဦးစိႏၱာ၀ါဒကို ဆက္လက္ေမြး ျမဴလိုက္တာလား မေျပာတတ္ပါ။ ၀င္လာသူေတြထဲက ဘဂၤလီရခိုင္မ်ားကို ျမန္မာရခိုင္မ်ားနဲ႔ ေရာေပးထားလိုက္ ၿပီး ဘဂၤလီမြတ္စလင္မ်ားကိုသာ ေမာင္းထုတ္ခဲ့တယ္။ ဒီၾကားထဲ ဘဂၤလီရခိုင္ကို ေမာင္းထုတ္ရမယ့္ အစား ရခိုင္မြတ္စလင္ေတြကို အစားထိုး ေမာင္းထုတ္လိုက္တယ္။ အဲ့ဒီမွာ အေနာက္သား ဘဂၤလီရခိုင္မ်ားကို ျပည္ နယ္ေကာင္စီမွာ လူႀကီးပိုင္းထိ ေနရာေပးထားခဲ့တယ္။ (ဥပမာ ဗိုလ္မႈးေက်ာ္ေမာင္ကို ၾကည့္ပါ။) ဒီမွာလည္း ရည္ရြယ္ခ်က္က ရွိေနျပန္တယ္။ အေနာက္သားေတြက သူတို႔ကို ႏိုင္ငံျခားသား ဘဂၤလီလို႔ မျမင္ရေအာင္ ႏိုင္ငံ ျခားသား ဘဂၤလီဆိုတာ မြတ္စလင္ေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ သူတို႔ဘက္ကို ကာကြယ္ၿပီး သူမ်ားကို လက္ညိႇဳးထိုးတဲ့ စိတ္ရွိတယ္။ ဒီလို လက္ညိႇဳးထိုးေနေတာ့- “သူခိုးက လူျပန္ဟစ္” - စြပ္စြဲခံရသူက စြပ္စြဲသူကို မုန္း-၊ ဒီလို သံသရာ လည္ၿပီး ဗမာဆီက ခြဲထြက္ေရးကို မလွည့္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေတာ့တယ္။

တစ္ၿပိဳင္နက္မွာ ဦးစိႏၱာ၀ါဒီေတြက မြတ္စလင္ကိုမုန္း၊ ခရစ္ယာန္ (အခ်ိဳခ်င္း)မ်ားကို ႏွိမ္ ရခိုင္ဗုဒၶလူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒ ကို ရိုက္သြင္းလာေတာ့- လြတ္လပ္ေရး ဆံုးရႈံးခဲ့တဲ့ ေျမာက္ဦးႏိုင္ငံဟာ အလိုလိုေနရင္း ဘဂၤလားဘက္နဲ႔ အမုန္း ပြားေနခဲ့တယ္၊ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားရဲ႔ မေက်လည္မွဳကို ခံယူေနခဲ့တယ္။ သူ႔ကိုယ္သူ ေလျဖတ္ေနေအာင္ သူ႔ဟာသူ ဖန္ တီးေနခဲ့တယ္။ ဒီအေျခအေနကို ဗမာဘက္က အားေဆးတိုက္ေပးလိုက္ယံုနဲ႔ အိပ္ယာထဲက ျပန္ထစရာ အေၾကာင္းမရွိ ျဖစ္ေနမွာ ေသခ်ာေနတယ္။- ဦးစိႏၱာအေနနဲ႔ ရခိုင္ကို သီးျခားႏိုင္ငံေထာင္ဘို႔ ႀကိဳးစားေလ- ေလျဖတ္ေလ- ေနာက္ဆံုး ရခိုင္လူမ်ိဳးဆိုတာ တိမ္ေကာပေပ်ာက္သြားေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္။

ဦးစိႏၱာ၀ါဒကို လက္ခံတဲ့ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအုပ္စု- ခိုင္မိုးလင္းတို႔၊ ခိုင္စိုးႏိုင္ေအာင္တို႔ ဆိုတာ လည္း- လံုးပါးပါးလာကာ ေနာက္ဆံုး လူဆယ္ေယာက္ေလာက္သာ ရွိၿပီး မီဒီယာအားကိုးနဲ႔ ဟိတ္ဟန္ ထုတ္ေနရတဲ့ အဆင့္သာ က်န္လိုက္ေတာ့တယ္။

ဗမာမ်ားရဲ႔မူက ရခိုင္မွာ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ မြတ္စလင္ နဘန္းလံုးေနျခင္းကို “ၾကက္လည္းပန္းေစ၊ ယာလည္းညက္ ေစ” သီအိုရီနဲ႔ က်င့္သံုးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေလေတာ့့ ဦးစိႏၱာရဲ႔ ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္ဟာ အိမ္မက္ထဲက စိတ္ကူးယဥ္မႈ တစ္ခု သာ ျဖစ္ခဲ့ရပါေတာ့တယ္။

ေဌးလြင္ဦး