ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ေသေရးရွင္ေရး အၾကပ္အတည္း ႏွင္႔ ၾကံဳေနဟု CSW ကေျပာ

 

    ၾကာသပေတးေန႔၊ စက္တင္ဘာလ ၁၁ ရက္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ၁၆ နာရီ ၂၄ မိနစ္

နယူးေဒလီ။ ။ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္လွသည့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ လက္ေအာက္မွ ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္ လာခဲ့ေသာ္လည္း ရာႏွင့္ခ်ီေသာ လူနည္းစု ျမန္မာမူဆလင္မ်ားသည္ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ ျမန္မာနယ္စပ္၌ ခုိလံႈေနၾကရာ၌ ေသေရး ရွင္ေရး ေဘးက်ပ္နံက်ပ္ အေျခအေနမ်ဳိးႏွင့္ ၾကဳံေတြ႔ေနရသည္ဟု ခရစ္ယာန္ အဖြဲ႔အစည္း တခုျဖစ္ေသာ 'Christian Solidarity Worldwide' (CSW) က ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဘက္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ လူနည္းစု လူမ်ဳိးစု တခုျဖစ္သည့္ ရိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္မ်ားသည္ စစ္အစိုးရ၏ ေၾကာက္မက္ ထိတ္လန္႔ဘြယ္ ဖိႏွိပ္မႈကို ခံေနၾကရသည္ဟု ယမန္ေန႔က ထုတ္ျပန္လိုက္ေသာ “ေပ်ာက္ကြယ္လု ျဖစ္ေနသည့္ လူမ်ဳိးတမ်ဳိး” အမည္ရွိ အစီရင္ခံစာ အသစ္တခုတြင္ ေဖၚျပထားပါသည္။

 

 

ဤအစီရခံစာကို ျမန္မာ-ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ နယ္စပ္သို႔ သြားေရာက္ခဲ့သည့္ CSW ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔တခု၏ ၅ ရက္ ၾကာ အခ်က္အလက ္ရွာေဖြေရး ခရီးစဥ္တြင္ ရရွိခဲ့ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို အေျခခံ၍ ျပဳစု ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ ေနထိုင္ၾကေသာ အသိအမွတ္ျပဳ မွတ္ပံုတင္ျခင္း မခံရေသးသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ေသေရးရွင္ေရး ေဘးက်ပ္နံက်ပ္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ျမန္္မာစစ္တပ္မွ ထြက္ေျပးလာခဲ့ေသာ စစ္ေျပးမ်ား၏ ကိုယ္တိုင္ ေျပာျပခ်က္မ်ားကို ဤအစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသား ေဖၚျပထားပါသည္။

“အေျခအေနက သိပ္ဆိုးပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေနရထိုင္ရတာလဲ အလြန္ ဆင္းရဲပါတယ္ အထူးသျဖင့္ ယာယီစခန္းေတြမွာ ေနရတဲ့သူေတြပါ” ဟု CSW ၏ ေတာင္အာရွဆိုင္ရာ စည္းရံုးလံႈ႔ေဆာ္ေရး အရာရွိ ဘဲနဲဒစ္ေရာ္ဂ်ာ (Benedict Roger) က ေျပာဆိုသြားခဲ့ပါသည္။

စစ္အစိုးရ လက္ေအာက္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ လူနည္းစုမ်ား ႏိုင္ငံသား အျပည့္အဝ ရပိုင္ခြင့္ကို ျငင္းပယ္ထားေၾကာင္း၊ သူတို႔၏ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင့္ကိုလည္း အႀကီးအက်ယ္ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားေၾကာင္း၊ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ား လက္ထပ္လွ်င္ အာဏာပိုင္မ်ားထံမွ ႀကိဳတင္ခြင့္ျပဳခ်က္ ရယူရေၾကာင္းျဖင့္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသား ေဖၚျပထားပါသည္။

ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ား သူတို႔၏ ဘာသာေရးႏွင့္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ ကိစၥမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္မရဘဲ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ား ရွိေနၿပီး၊ အဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစျခင္း၊ မုဒိမ္းက်င့္ျခင္း၊ ေျမမ်ား သိမ္းယူျခင္း၊ ထင္သလို ဖမ္းဆီးျခင္း၊ ညႇဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ ဥပေဒျပင္ပတြင္ သတ္ျဖတ္ျခင္းႏွင့္ အေပ်ာက္ရွင္းျခင္း မ်ားမွာလည္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေနရာတိုင္းတြင္ ေတြ႔ေနရသည္ဟု ဆိုပါသည္။

“စစ္အစိုးရက က်ေနာ္တုိ႔ကို လူမ်ဳိးနာမည္ပါ ေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ေနတာ၊ သိပ္မၾကာေတာ့ဘူး၊ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ လူမ်ဳိးေတြ ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အဓိက ပူပန္ေနတာက လူမ်ဳိး ေပ်ာက္မသြားဘို႔ပါဘဲ၊ က်ေနာ္တို႔ဟာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေတာ့မဲ့ အႏၱရာယ္နဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပည္သူေတြပါ” ဟု ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတဦး၏ စကားကို ကိုးကားကာ အစီရင္ခံစာက ေရးသား ေဖၚျပထားပါသည္။

ဤအစီရင္ခံစာတြင္ နစက ဟု သိၾကသည့္ ျမန္မာနယ္စပ္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔မွ ထြက္ေျပးလာသည့္ စစ္ေျပးမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခန္းမ်ားကိုလည္း ေဖၚျပထားပါသည္။ သူတို႔ တပ္ဖြဲ႔မ်ားက ရိုဟင္ဂ်ာ လူနည္းစုမ်ားကို မည္သို႔မည္ပံု စနစ္တက် ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းေနသည္ ဆိုသည္ကိုလည္း ယင္းတို႔က ရွင္းလင္း ေျပာျပထားပါသည္။

“က်ေနာ္ နစကမွာ ေနခဲ့တဲ့တေလွ်ာက္လံုး က်ေနာ္က ဒီစနစ္နဲ႔ အသားက်ေနၿပီ၊ မူဆလင္ေတြကို ဖမ္းမယ္၊ ပိုက္ဆံ ေတာင္းမယ္၊ ႏွိပ္စက္မယ္၊ ဒါေန႔တိုင္း က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေနတာဘဲ။ က်ေနာ္တို႔ မူဆလင္ေတြဘဲ ေရြးဖမ္းပါတယ္၊ ရခုိင္ေတြကို မဖမ္းပါဘူး” ဟု CSW က စစ္ေျပးတဦးကို ကိုးကားေရးသား တင္ျပထားပါသည္။

ဤသို႔ဖိႏွိပ္မႈႏွင့္ ႏွိပ္စက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ေျပး၍ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ေတြ႔ၾကံဳရေသာ အေျခအေနမ်ားမွာ သူတုိ႔အတြက္ အခြင့္သာေစသည့္ အေျခအေနမ်ား မဟုတ္ဆိုသည္ကို ထိတ္လန္႔ ေခ်ာက္ခ်ားဘြယ္ သိလာၾကရၿပီး အခက္အခဲေပါင္း မ်ားစြာကို ဆက္လက္ ရင္ဆိုင္ ၾကံဳေတြ႔ေနရဆဲ ျဖစ္သည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ဆိုထားပါသည္။

“ရိုဟင္ဂ်ာ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ နယ္စပ္ကို ျဖတ္ၿပီး ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ကို ထြက္ေျပးလာခဲ့ၾကရာ၊ ဤေနရာ ေရာက္ေတာ့လဲ လံုျခံဳမႈ တစံုတရာ ရေသာ္လည္း အနာဂါတ္ကေတာ့ သိပ္မရွိ” ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားထားပါသည္။

ဘဂၤလာေဒ့ရွ္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ၂ သိန္းေက်ာ္ရွိေနရာ ၂၇၂၅၈ ဦးသာ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား မဟာမင္းႀကီး ရံုး (UNHCR) ၏ တရားဝင္ အသိအမွတ္ျပဳမႈကို လက္ခံရရွိ၍ မွတ္ပံုတင္ထားျခင္း ခံရကာ စခန္း ၂ ခုတြင္ ထားရွိသည္။

“အထူးသျဖင့္ တရားဝင္ စခန္းေတြရဲ့ အျပင္ဘက္မွာ ေနေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ ပညာေရးကိစၥေတြ လုပ္ေပးဘို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနပါတယ္” ဟု ေရာ္ဂ်ာ (Roger) က ေျပာသြားပါသည္။

မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ ထုိတရားဝင္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွာပင္ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ား အတြက္သာ စာသင္ယူႏိုင္ခြင့္ ရွိၾကၿပီး ထုိ႔ထက္ႀကီးေသာ ကေလးမ်ားႏွင့္ လူႀကီးမ်ားအတြက္မူ မည္သည့္ ပညာသင္ၾကားခြင့္မွ မရၾကဘဲ အခြင့္အေရးမ်ား ခ်ဳိ႔တဲ့ ဆံုးရံႈးလ်က္ ရွိၾကသည္ဟု သူက ဆက္လက္ ေျပာဆိုသြားခဲ့ပါသည္။

“UNHCR နဲ႔ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ အစိုးရတုိ႔ အေနနဲ႔ ဒီျပႆနာအတြက္ တာရွည္ခံမဲ့ အေျဖတရပ္ကို ရွာဘုိ႔ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္” ဟု ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္ ၾကည့္ရႈခဲ့သည့္ CSW အဖြဲ႔တြင္ ပါဝင္သူ ေရာ္ဂ်ာ က ေျပာဆိုသြားပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေျခအေနမွာ ပိုမို ဆိုးရြားလာလ်က ္ရွိေနၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတို႔ ေနရပ္သို႔ ျပန္ရန္မွာ ျဖစ္ႏိုင္စရာလမ္း မရွိေတာ့သျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ား၏ ဒုကၡဆင္းရဲကို ၾကားဝင္ ေဆာင္ရြက္ ေျဖရွင္းေပးၾကပါရန္ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ အစုိးရႏွင့္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားကို တိုက္တြန္းပါေၾကာင္း CSW က ေျပာသြားပါသည္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အေျခအေနမ်ား ေျပာင္းလဲ မသြားဘဲႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ အေျခအေနမ်ားလည္း ေျပာင္းလဲသြားမည္ မဟုတ္ပါ” ဟု ေရာ္ဂ်ာက ေျပာပါသည္။

သူတို႔ ျမန္မာ-ဘဂၤလား နယ္စပ္တေလွ်ာက္ရွိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ စုေဆာင္း ေကာက္ယူ ရရွိခဲ့ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံ၏ အျခား အစိတ္အပိုင္းမ်ား ေဒသမ်ားတြင္ ေကာက္ယူရရွိခဲ့ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ လံုးဝ တူညီေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာ စစ္အစိုးရကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဖိအားေပးပါရန္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းကို ေတာင္းဆိုပါေၾကာင္းျဖင့္လည္း ဤအဖြဲ႔က ေျပာဆိုပါသည္။

“စစ္အစိုးရသည္ လူ႔အခြင့္အေရးတိုင္းကို ဒဏ္ခတ္ အေရးယူခံရျခင္း မရွိဘဲ ခ်ဳိးေဖာက္ က်ဴးလြန္လ်က္ရွိၿပီး၊ ခရစ္ယန္၊ မူဆလင္၊ ဗုဒၶဘာသာတို႔၏ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားကိုလည္း အႀကီးအက်ယ္ ခ်ဳိးေဖာက္လ်က္ ရွိပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း၏ ဆႏၵကိုလည္း ေတာက္ေလွ်ာက္ပင္ လ်စ္လ်ဴရႈလာသည္မွာ ၾကာလွပါၿပီ” ဟု CSW ၏ အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္ျဖစ္သူ မာဗင္းေသာမတ္စ္ (Mervyn Thomas) က သတင္း ေၾကျငာခ်က္တရပ္ ထုတ္ျပန္၍ ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါသည္။

စစ္အစိုးရကို ဖိအားေပးသည့္ အေနႏွင့္ အခ်ိန္ သတ္မွတ္ခ်က္ရွိသည့္ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ အေကာင္အထည္ေဖၚေရး ဖိအားေပးပါရန္လည္း ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔ႀကီးကို ဤအဖြဲ႔က ေတာင္းဆုိလိုက္ပါသည္။

“ဤအခ်ိန္သည္ ကုလသမဂၢ အေနႏွင့္ တိုးတက္မႈအတြက္ စံအဆင့္အတန္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား အတိအက် သတ္မွတ္ ထားရွိရမည့္အခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရး၊ တိုင္းျပည္အဝွမ္း က်ဴးလြန္လ်က္ ရွိေသာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ား အဆံုးသတ္ေရး ကိစၥမ်ား အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား၏ အမႈကို ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ခံုရံုးသို႔ လႊဲေျပာင္း စစ္ေဆးသင့္သည္ဟုလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ယံုၾကည္ပါသည္” ဟု ေသာမတ္စ္ ေျပာဆိုသြားခဲ့ပါသည္။