ခုတေလာ က်ေနာ္ အင္တာနက္မွသတင္းမ်ားကုိ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ်ဖတ္ျဖစ္၏။ ဖတ္ရင္းႏွင့္ လႈိင္သာယာရွိစက္႐ုံမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ေနၾက ေသာအလုပ္သမားမ်ား ဆႏၵျပေတာင္းဆုိေနေသာအသံမ်ားမွာ တစတစ က်ယ္ေလာင္လာၿပီး ဆက္တုိက္ဆုိသလုိ စက္႐ုံ ေလးငါး႐ုံေလာက္ ဆႏၵထုတ္ေဖၚၾကၿပီး မိမိတုိ႔အလုပ္သမားအခြင့္အေရးအတြက္ ရသင့္ရထုိက္ေသာခံစားခြင့္မ်ားကုိ ေတာင္းဆုိေနေသာ ဗြီဒီယုိ႐ုပ္သံမ်ားကုိ ၾကည့္ျဖစ္ေလေတာ့သည္။ ထုိဗြီဒီယုိ႐ုပ္သံမ်ားကုိ ၾကည့္ၿပီးသည္ေနာက္ က်ေနာ့္စိတ္တုိ႔သည္ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က အျဖစ္အပ်က္မ်ားဆီသုိ႔ က်ေနာ့္အေတြးအာ႐ုံမွာ ၀ုိးတ၀ါးႏွင့္ ပီျပင္စြာေပၚလာေလေတာ့သည္။
ထုိအခါက က်ေနာ္မွာ အစုိးရ၀န္ထမ္း တဦး ျဖစ္၏။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ အေရးအခင္းႀကီးျဖစ္ေပၚလာေသာအခါ ဌာနဆုိင္ရာ၏ သပိတ္ေမွာက္ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ခဲ့၏။ ထုိ႔ေနာက္ အလုပ္ သမားသမဂၢ TRADE UNION ဟု အမည္ေပးထားေသာ အလုပ္သမားသမဂၢ (ယာယီ) အားဖြဲ႔စည္းထားေလေတာ့သည္။ ထုိ အလုပ္သမား သမဂၢတြင္ က်ေနာ့္အား တြဲဘက္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ေပး၏။ ထုိ႔ေနာက္ အေရးအခင္းကာလအစေလးတြင္ပင္ ဒုဌာန ခြဲမွဴးရာထူးအဆင့္တာ၀န္ရွိသူ ဦးညြန္႔ (မ.ဆ.လ တင္းျပည့္ပါတီ၀င္) (တုိင္းအဆင့္လား၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္လား၊ က်ေနာ္မမွတ္မိေတာ့) ထုိ ဒုဌာနခြဲမႈး ဦးညြန္႔အား “မဆလပါတီအလုိမရွိ” “တပါတီစံနစ္အလုိမရွိ” “ဒီမုိကေရစီခ်က္ျခင္းေပး” စသည့္ စသည့္ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား တုိင္ တည္ကာ ျဖဳတ္ခ်လုိက္ေလေတာ့သည္။ ဦးညြန္႔အားအသုံးျပဳရန္ေပးထားေသာ RANGER. KM အမ်ဳိးအစားကားတစီးအားလည္း က်ေနာ္ တုိ႔အလုပ္သမားသမဂၢလက္ေအာက္သုိ႔ သိမ္းဆည္းလုိက္ျပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထုိဒုဌာနခြဲမွဴး ဦးညြန္႔သည္ ေနာက္ရက္မွစတင္ၿပီး ဌာနသုိ႔ ႐ုံးမ တက္ ေတာ့ေခ်။ ထုိ႔ေနာက္ က်ေနာ္တုိ႔မွ က်ေနာ္တုိ႔ဌာန ႐ုံးေရွ႕ရွိအလံတုိင္ေနာက္တြင္ အလုပ္သမားသမဂၢ (ယာယီ) ဆုိေသာ ဆုိင္းဘုတ္ႀကီး အား ၀င့္ထည္စြာ လႊင့္ထူလုိက္ေလေတာ့သည္။ ထုိမွ တဖန္ စစ္တပ္မွအာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ ေျပးရင္းလႊားရင္း ပုန္းရင္းေရွာင္ရင္းႏွင့္ ထုိ မွ ...ထုိ႔ေနာက္...
ယခုအခါ ျပည္တြင္းရွိ စက္မႈဇုံမ်ားတြင္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးအတြက္အလုပ္သမားမ်ား ညီညြတ္စြာျဖင့္ ဆႏၵျပမႈမ်ားဆက္တုိက္ဆက္ တုိက္ျဖစ္ေပၚလာေသာအခါ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး၊ တနည္းႏုိင္ငံသားအလုပ္သမားတဦးရပုိင္ခြင့္ႏွင့္ ခံစားပုိင္ခြင့္မ်ားကုိေရးသားရန္ က် ေနာ့္မွာ ဆႏၵမ်ားျပင္းထန္လာေသာအခါ ဒီေန႔ က်ေနာ္ေရာက္ရွိေနေသာ မေလးရွားႏုိင္ငံ၏ မေလးႏဳိင္ငံသားတဦး၏ ရပုိင္ခြင့္ႏွင့္ ခံစားပုိင္ခြင့္ မ်ားကုိ က်ေနာ္ေလ့လာမိသေလာက္ေျပာရပါမူ ...
အလုပ္သမားတဦးသည္ တေန႔အလုပ္ခ်ိန္ ၈ နာရီ သာလုပ္ရန္တာ၀န္ရွိသည္။ ထုိအလုပ္ခ်ိန္ ၈ နာရီေက်ာ္လြန္ပါက over time အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးရမည္ျဖစ္ေလသည္။ ထုိ over time အား ႏုိင္ငံသားတဦးသည္ မလုပ္ခ်င္က မလုပ္ဘဲေနပုိင္ခြင့္ရွိသည္။ အတင္းအၾကပ္အလုပ္ရွင္မွေသာ္လည္းေကာင္း၊ တာ၀န္ရွိ supervisor မွေသာ္လည္းေကာင္း၊ မည္သည့္တာ၀န္ရွိသူတဦးဦးကေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဖိအားေပးခုိင္းေစျခင္းမ်ဳိးအား မေလးရွားႏုိင္ငံအလုပ္သမားဥပေဒတြင္ ျပဌာန္းထားျခင္းမရွိ။ သုိ႔ေသာ္အလုပ္ရွင္မွေသာ္လည္းေကာင္း၊ အလုပ္ေအာ္ဒါမ်ား တနည္း ထုတ္လုပ္မႈပစၥည္းမွာယူမႈမ်ား မ်ားလြန္းေသာအခါ ကုမၼဏီမွ တျခားေသာျပည္ တြင္း/ျပည္ပမွ ကုမၼဏီတုိ႔ႏွင့္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္အရ သတ္မွတ္ထားေသာအခ်ိန္အခါတြင္ျပီးေျမာက္ႏုိင္ရန္အတြက္ ကုမၼဏီသည္ မိမိ အလုပ္သမားမ်ားအား over time အျဖစ္ အခ်ိန္ပုိသတ္မွတ္ၿပီး အလုပ္သမားအား ေမတၱာရပ္ခံေတာင္းဆုိပုိင္ခြင့္ရွိေလသည္။ သုိ႔ေသာ္ အတင္းအၾကပ္ ဖိအားေပးခုိင္းေစျခင္းမ်ဳိးအား ျပဳလုပ္ပုိင္ခြင့္ အလ်ဥ္းမရွိေစရဘဲ အလုပ္သမား၏ သေဘာဆႏၵအရသာျဖစ္သည္။
အုိဗာတုိင္ ေခၚ အခ်ိန္ပုိမဆင္းသျဖင့္ ထုိအလုပ္သမားအား ျဖဳတ္ပုိင္ခြင့္ တနည္း အလုပ္မွ ရပ္စဲပုိင္ခြင့္ဥပေဒတြင္မရွိေခ်။ ထုိသုိ႔ အခ်ိန္ပုိ္ အုိ္ ဗာတုိင္အား အလုပ္သမားမွေက်နပ္သေဘာတူညီသျဖင့္ အခ်ိန္ပုိဆင္းသည့္အခါ ထုိအခ်ိန္ပုိေၾကး တနည္း အုိဗာတုိင္ေၾကးအား အေျခခံ တေန႔ လုပ္အားခ၏ တဆခြဲျဖင့္ တြက္ခ်က္ေပးရေလသည္။
(ဥပမာေပးရေသာ္) မေလးႏုိင္ငံတြင္ အလုပ္သမားတဦးသည္ တေန႔လွ်င္ မ ေလးရွားရင္းဂစ္ ၃၅ ရင္းဂစ္ ရသည္ဆုိပါစုိ႔။ ထုိသူသည္ တနဂၤေႏြေန႔ (အမ်ားသူငါ ႐ုံးပိတ္ရက္ - မေလးရွားတြင္ public holiday ဟုလည္း ေခၚသည္) အလုပ္ဆင္းရက္ တနလာၤေန႔မွ စေနထိ တပတ္လွ်င္ ငါးရက္ ၅ ရက္အလုပ္ဆင္းရက္ရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တလလွ်င္ အလုပ္ ဆင္းရက္ ရက္ေပါင္း ၂၀ ရွိေလသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္..အလုပ္သမားတဦးသည္ တလလွ်င္ လစာ မေလးရွားရင္းဂစ္ ၇၀၀ ရေပလိမ့္မည္။ သုိ႔ေသာ္ ..အုိဗာတုိင္ေခၚ ..အခ်ိန္ပုိဆင္းရ သည့္အခါ တနာရီအခ်ိန္ပုိလုပ္ခအား အေျခခံလစာ၏တေန႔၀င္ေငြ ၃၅ ရင္းဂစ္အား ၁.၅ တဆခြဲျဖင့္ ေျမာက္ေပးရမည္ျဖစ္သည္။
အေျခခံ တေန႔လစာအား တဆခြဲ ၁.၅ ျဖင့္တြက္ခ်က္ေသာ္ အလုပ္သမား၏အခ်ိန္ပုိတနာရီလုပ္ခသည္ မေလးရင္းဂစ္ ၆.၅၆၂၅ ရေသာ္ အၾကမ္းဖ်ဥ္း အခ်ိန္ပုိ over time တနာရီလုပ္ခသည္ ၆ ရင္းဂစ္ႏွင့္ ၆၀ ဆင့္ ရရမည္ျဖစ္သည္။
တနဂၤေႏြေန႔ အမ်ားသူငါ ႐ုံးပိတ္ရက္တြင္ အလုပ္ ဆင္းေပးရပါမူ အေျခခံတေန႔လုပ္ခ၏ႏွစ္ဆ ..တနည္း double ေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ႏွစ္ဆေပးရမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အလုပ္သမားသည္ ၃၅ ရင္းဂစ္ ႏွစ္ဆ ၇၀ ရင္းဂစ္ရေပလိမ့္မည္။
၎အျပင္ ဂဇက္တက္ဒ္ ေဟာလီးေဒး gazette holiday ဟုေခၚေသာ အစုိးရျပန္တမ္းသမုိင္း၀င္ေန႔ရက္မ်ား ( ဥပမာ )လြတ္လပ္ေရးေန႔ဆုိပါစုိ႔။ ထုိေန႔မ်ဳိးတြင္ ကုမၼဏီသည္လုပ္ငန္းအေရးႀကီးလြန္းသျဖင့္ အလုပ္သမားအားခုိ္င္းေစမည္ ဆုိလွ်င္ အေျခခံလစာတေန႔၀င္ေငြ၏ သုံးဆ triple ေပးရေလသည္။ တေန႔၀င္ေငြ ၃၅ ရင္းဂစ္ရေသာအလုပ္သမားသည္ ထုိ gazette holiday ေန႔တြင္အလုပ္ဆင္းရပါမူ ၁၀၅ ရင္းဂစ္ေပးရေလသည္။ ၎အျပင္ အခ်ိန္ပုိ အုိဗာတုိင္ဆင္းရေသာ္လည္း ညဖက္ ၁၀ နာရီေက်ာ္ပါက ထုိအုိဗာတုိင္အခ်ိန္ပုိဆင္းခသည္ တေစ်းျဖစ္ၿပီး ညဖက္ ၁၂ နာရီေက်ာ္လြန္ပါက တေစ်းသတ္မွတ္ေပးထားေလသည္။
သုိ႔ေသာ္.မေလး ရွားႏုိင္ငံသား တနည္း မေလးလူမ်ဳိးအမ်ားစုသည္ မေလးစကားႏွင့္အေခၚ (ဘူမိပူထရာ) မူလႏုိင္ငံသားျဖစ္သည့္အညီ ထုိအခ်ိန္ပုိ အုိဗာ တုိင္အား အမ်ားစုမွာ လုံး၀မလုပ္ေခ်။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ၎တုိ႔၏ကုိယ္ေရးကုိယ္တာမ်ားအျပင္ မိသားစုမ်ားႏွင့္ အနားယူႏုိင္ရန္ အတြက္ အခ်ိန္ပုိမဆင္းျခင္းျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ထုိသုိ႔ မေလးလူမ်ဳိးမ်ား အခ်ိန္ပုိ အုိဗာတုိင္အလုပ္မဆင္းျခင္းအေပၚတြင္ အလုပ္ရွင္သည္ ခ်မ္း သာေသာအရွိန္အ၀ါျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကုမၼဏီပုိင္ရွင္ဟူေသာ အရွိန္အ၀ါျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း မည္သုိ႔မွ် မေျပာရဲေခ်။ ၎အျပင္ ကုမၼဏီ ႐ုံးစာေရးမ်ား၊ ႐ုံးပုိင္းဆုိင္ရာ အလုပ္လုပ္သူ မေလးႏုိင္ငံသားမ်ားအတြက္ စေနေန႔သည္ ေန႔တ၀က္တင္အလုပ္လုပ္ရေလေတာ့ သည္။ ထုိ႔အျပင္ မေလးရွားႏုိင္ငံသည္ မူဆလင္ဘာသာကုိးကြယ္သည့္ႏုိင္ငံျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ မေလးႏုိင္ငံသား မေလးလူမ်ဳိးအမ်ားစုသည္ ေသာၾကာေန႔တြင္ ၎တုိ႔ကုိးကြယ္ရာဘာသာအား၀တ္ျပဳရန္အတြက္ ေန႔တ၀က္ (၁၂) နာရီေနာက္ပုိင္းအခ်ိန္တြင္ ကုမၼဏီမွ ၀တ္ျပဳႏုိင္ရန္ အတြက္ ခြင့္ျပဳေပးရေလသည္။ ၎သည္ ဥပေဒပါ ဘာသာေရးအရ ထပ္ျပီးခြင့္ျပဳေပးျခင္းျဖစ္သည္။ ကုမၼဏီသူေဌးသည္ လုံးပါးစပ္ပိတ္ျပီး ေနရ၏။ ေျပာလည္းမေျပာရဲေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ မေလးရွားအလုပ္သမားဥပေဒသည္ မေလးနုိင္ငံသားမ်ားအတြက္ အျပည့္အ၀ ခံစားခြင့္ႏွင့္ အျပည့္အ၀အလုပ္သမားအခြင့္အေရးအား ကာကြယ္ေပးထားေသာေၾကာင့္ ထုိလုပ္ငန္းရွင္သူေဌး ပါးစပ္ပိတ္ျပီး ဘာမွမေျပာ ရဲျခင္း ျဖစ္ေလသည္။
မေလးရွားႏုိင္ငံသား အလုပ္သမားတဦးအတြက္ ကုမၼဏီသည္ လုပ္ငန္းခြင္ထိခုိက္ဒဏ္ရာရရွိျခင္းႏွင့္ အသက္အာမခံအား အဆုိပါကုမၼဏီ မွ ထားေပးရ၏။ အလုပ္သမားသည္ ကုမၼဏီတြင္ အနည္းဆုံးတႏွစ္လုပ္သက္ရွိလာေသာအခါ ထုိအလုပ္သမားအတြက္ ေမာ္ေတာ္ကား၀ယ္ ယူလုိေသာအခါ ကုမၼဏီမွ အာမခံေပးရ၏။ နာမက်န္းျဖစ္ပါမူ ေဆး႐ုံ ေဆးခန္းတုိ႔မွ သက္ဆုိင္ရာဆရာ၀န္၏ ေဆးေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္ အနား ေပးရ၏။ လုပ္ငန္းခြင္ထိခုိက္ဒဏ္ရာရလုိ႔ ေဆး႐ုံတက္ရေသာ္ ေဆး႐ုံတက္ေနစဥ္အတြင္း လစာအျပည့္ေပးထားရ၏။ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရရွိမႈ အေပၚမူတည္ျပီး အာမခံမွေလွ်ာ္ေၾကးေငြေပးရျပန္ေလသည္။
ေနာက္တခါ ကုမၼဏီတြင္ အလုပ္သမားသည္ လုပ္သက္တႏွစ္ျပည့္ရွိသည့္အခါ BONUS ဟုေခၚေသာ အပုိေထာက္ပံ့ေၾကးေငြအား လုပ္ခ လစာ၏ တလစာအားေပးရေလသည္။ အလုပ္သမားသည္ ကုမၼဏီတြင္ ႏွစ္အလုိက္ BONUS ရရွိျခင္းသည္ ကြာျခားမူရွိ၏..လုပ္သက္မ်ား ေသာ္ BONUS သည္ ပုိ၍ရ၏။
ထုိသုိ႔ အလုပ္သမားမ်ားအား အခြင့္အေရးႏွင့္ ခံစားခြင့္မ်ားျပည့္စုံစြာ အလုပ္သမားဥပေဒအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးအရေသာ္ လည္းေကာင္း ခံစားခြင့္ေပးထားေသာ္လည္း မေလးလူမ်ဳိးအလုပ္သမားမ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ပ်င္းေလသည္။
က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံရွိ အ လုပ္သမားထုၾကီးမွာသာ မျဖစ္စေလာက္လစာႏွင့္“ကြၽန္” သဖြယ္ အတင္းအၾကပ္ဖိအားေပးခုိင္းေစခံေနရျခင္းသာျဖစ္ေလသည္။ အေၾကာင္း မွာ နုိင္ငံျခားသားမ်ား ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ကုမၼဏီတခုလာေရာက္ဖြင့္လွစ္မည္ဆုိပါက ျမန္မာႏုိင္ငံသားတဦးပါမွ ကုမၼဏီဖြင့္ခြင့္ရွိေလသည္။ မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္လည္း ထုိနည္း၎ပင္။ မေလးရွားႏုိင္ငံသားတဦးပါရ၏။ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံတြင္ ကုမၼဏီလာေရာက္ဖြင့္လွစ္ေသာႏုိင္ငံျခား သားႏွင့္ဖက္စပ္ပါေသာသူမွာ လက္ရွိအစုိးရ၀န္ၾကီးဆုိသူမ်ား၊ စစ္အစုိးရလက္ထက္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ား၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ား၏ေဆြမ်ဳိးမ်ားသာျဖစ္ ေနေသာေၾကာင့္ ယေန႔ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တခုတည္းသာရွိေသာအလုပ္သမား၀န္ၾကီးဌာန အလုပ္သမားညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနမွ ညႊြန္ခ်ဳပ္ ညႊန္ မွဴးဆုိသူမ်ားသည္ အလုပ္သမားမ်ားနစ္နာမႈမ်ား ရပုိင္ခြင့္မ်ား၊ ခံစားပုိင္ခြင့္မ်ားကုိ သားသမီးခ်င္းကုိယ္ခ်င္းမစာမနာစြာျဖင့္ မ်က္ႏွာေျပာင္ တုိက္ကာ လစ္လွ်ဳ႐ႈေနသည္မွာ နုိင္ငံျခားသားအက်ဳိးစီးပြားအတြက္သာမဟုတ္ပဲ ..ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ား ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားအတြက္ ကာကြယ္ေပးေန ျခင္းသာျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံရွိကုမၼဏီအမ်ားစုသည္ ၎ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ား၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ား၏သားသမီးမ်ား၊ ေဆြမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ အက်ဳိးတူနုိင္ငံျခား သားပုိင္ကုမၼဏီမ်ားျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ အလုပ္သမား၀န္ၾကီးဌာနမွ တာ၀န္ရွိသူတုိ႔သည္ အလုပ္သမားမ်ားဖက္မွရပ္တည္မႈမေပးပဲ အစုိးရ ၀န္ထမ္းႏွင့္ ကုမၼဏီ၀န္ထမ္းတုိ႔အား မတူသလုိလုိခြဲျခားေျပာဆုိျခင္းမ်ား၊ အလုပ္ရွင္ေျပာသလုိလုပ္ကုိင္ရန္ ဖိအားေပးျခင္းမ်ား၊ ေဖ်ာင္းဖ် စကားေျပာဆုိျခင္းမ်ားမွာ လြန္စြာမွညစ္ပတ္ေသာ၊ ႐ုပ္ဆုိးအက်ဥ္းတန္ေသာ တာ၀န္မဲ့မႈပင္ျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ ယခု အေရးဆုိဆႏၵျပေတာင္း ဆုိေနၾကေသာ ေနမင္းေရာင္အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ၊ စပါယ္ပြင့္အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ၊ ပုလဲအထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ၊ ဒ႑ာရီအထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ၊ ေတာ္၀င္ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ ၀န္ထမ္းအလုပ္သမားမ်ားတုိ႔သည္ မိမိတို႔၏ ႏုိင္ငံသားအလုပ္သမားအခြင့္အေရးမ်ားကုိ အထက္ပါ က်ေနာ္တင္ျပခဲ့သည့္ အတုိင္း ႏႈိင္းယွဥ္၍ အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံမ်ားရွိ အလုပ္သမားထုၾကီးအားလုံး မွ စည္းလုံးညီညြတ္စြာျဖင့္ မိမိတုိ႔အလုပ္သမားအခြင့္အေရးမ်ားေတာင္းဆုိခ်က္မ်ားရသည္အထိ ဆက္လက္တုိက္ပြဲ၀င္သြားၾကပါရန္ေလးစားစြာျဖင့္တုိက္တြန္းလုိက္ရပါေတာ့သည္။
ေထာက္ခံမႈအျပည့္အ၀မ်ားျဖင့္..
က်ေနာ္ေမာင္လူေ၀းပါ။
e.mail - mgluuway@gmail.com
မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ ကြာလာလမ္ပူ။
မွတ္ခ်က္။ ။ ယခုဆႏၵျပေနေသာ လႈိင္သာယာအထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံမွအလုပ္သမားမ်ားအား လုပ္ငန္းရွင္မွ လုပ္ငန္းမ်ားေႏွာင့္ေႏွးမႈမျဖစ္ေစလုိပါက အျမန္ဆုံးေတြ႔ဆုံညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ေပး႐ုံမွတပါး အျခားမရွိေၾကာင္းပါခင္ဗ်ား။
ထုိအခါက က်ေနာ္မွာ အစုိးရ၀န္ထမ္း တဦး ျဖစ္၏။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ အေရးအခင္းႀကီးျဖစ္ေပၚလာေသာအခါ ဌာနဆုိင္ရာ၏ သပိတ္ေမွာက္ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ခဲ့၏။ ထုိ႔ေနာက္ အလုပ္ သမားသမဂၢ TRADE UNION ဟု အမည္ေပးထားေသာ အလုပ္သမားသမဂၢ (ယာယီ) အားဖြဲ႔စည္းထားေလေတာ့သည္။ ထုိ အလုပ္သမား သမဂၢတြင္ က်ေနာ့္အား တြဲဘက္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ေပး၏။ ထုိ႔ေနာက္ အေရးအခင္းကာလအစေလးတြင္ပင္ ဒုဌာန ခြဲမွဴးရာထူးအဆင့္တာ၀န္ရွိသူ ဦးညြန္႔ (မ.ဆ.လ တင္းျပည့္ပါတီ၀င္) (တုိင္းအဆင့္လား၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္လား၊ က်ေနာ္မမွတ္မိေတာ့) ထုိ ဒုဌာနခြဲမႈး ဦးညြန္႔အား “မဆလပါတီအလုိမရွိ” “တပါတီစံနစ္အလုိမရွိ” “ဒီမုိကေရစီခ်က္ျခင္းေပး” စသည့္ စသည့္ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား တုိင္ တည္ကာ ျဖဳတ္ခ်လုိက္ေလေတာ့သည္။ ဦးညြန္႔အားအသုံးျပဳရန္ေပးထားေသာ RANGER. KM အမ်ဳိးအစားကားတစီးအားလည္း က်ေနာ္ တုိ႔အလုပ္သမားသမဂၢလက္ေအာက္သုိ႔ သိမ္းဆည္းလုိက္ျပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထုိဒုဌာနခြဲမွဴး ဦးညြန္႔သည္ ေနာက္ရက္မွစတင္ၿပီး ဌာနသုိ႔ ႐ုံးမ တက္ ေတာ့ေခ်။ ထုိ႔ေနာက္ က်ေနာ္တုိ႔မွ က်ေနာ္တုိ႔ဌာန ႐ုံးေရွ႕ရွိအလံတုိင္ေနာက္တြင္ အလုပ္သမားသမဂၢ (ယာယီ) ဆုိေသာ ဆုိင္းဘုတ္ႀကီး အား ၀င့္ထည္စြာ လႊင့္ထူလုိက္ေလေတာ့သည္။ ထုိမွ တဖန္ စစ္တပ္မွအာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ ေျပးရင္းလႊားရင္း ပုန္းရင္းေရွာင္ရင္းႏွင့္ ထုိ မွ ...ထုိ႔ေနာက္...
ယခုအခါ ျပည္တြင္းရွိ စက္မႈဇုံမ်ားတြင္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးအတြက္အလုပ္သမားမ်ား ညီညြတ္စြာျဖင့္ ဆႏၵျပမႈမ်ားဆက္တုိက္ဆက္ တုိက္ျဖစ္ေပၚလာေသာအခါ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး၊ တနည္းႏုိင္ငံသားအလုပ္သမားတဦးရပုိင္ခြင့္ႏွင့္ ခံစားပုိင္ခြင့္မ်ားကုိေရးသားရန္ က် ေနာ့္မွာ ဆႏၵမ်ားျပင္းထန္လာေသာအခါ ဒီေန႔ က်ေနာ္ေရာက္ရွိေနေသာ မေလးရွားႏုိင္ငံ၏ မေလးႏဳိင္ငံသားတဦး၏ ရပုိင္ခြင့္ႏွင့္ ခံစားပုိင္ခြင့္ မ်ားကုိ က်ေနာ္ေလ့လာမိသေလာက္ေျပာရပါမူ ...
အလုပ္သမားတဦးသည္ တေန႔အလုပ္ခ်ိန္ ၈ နာရီ သာလုပ္ရန္တာ၀န္ရွိသည္။ ထုိအလုပ္ခ်ိန္ ၈ နာရီေက်ာ္လြန္ပါက over time အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးရမည္ျဖစ္ေလသည္။ ထုိ over time အား ႏုိင္ငံသားတဦးသည္ မလုပ္ခ်င္က မလုပ္ဘဲေနပုိင္ခြင့္ရွိသည္။ အတင္းအၾကပ္အလုပ္ရွင္မွေသာ္လည္းေကာင္း၊ တာ၀န္ရွိ supervisor မွေသာ္လည္းေကာင္း၊ မည္သည့္တာ၀န္ရွိသူတဦးဦးကေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဖိအားေပးခုိင္းေစျခင္းမ်ဳိးအား မေလးရွားႏုိင္ငံအလုပ္သမားဥပေဒတြင္ ျပဌာန္းထားျခင္းမရွိ။ သုိ႔ေသာ္အလုပ္ရွင္မွေသာ္လည္းေကာင္း၊ အလုပ္ေအာ္ဒါမ်ား တနည္း ထုတ္လုပ္မႈပစၥည္းမွာယူမႈမ်ား မ်ားလြန္းေသာအခါ ကုမၼဏီမွ တျခားေသာျပည္ တြင္း/ျပည္ပမွ ကုမၼဏီတုိ႔ႏွင့္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္အရ သတ္မွတ္ထားေသာအခ်ိန္အခါတြင္ျပီးေျမာက္ႏုိင္ရန္အတြက္ ကုမၼဏီသည္ မိမိ အလုပ္သမားမ်ားအား over time အျဖစ္ အခ်ိန္ပုိသတ္မွတ္ၿပီး အလုပ္သမားအား ေမတၱာရပ္ခံေတာင္းဆုိပုိင္ခြင့္ရွိေလသည္။ သုိ႔ေသာ္ အတင္းအၾကပ္ ဖိအားေပးခုိင္းေစျခင္းမ်ဳိးအား ျပဳလုပ္ပုိင္ခြင့္ အလ်ဥ္းမရွိေစရဘဲ အလုပ္သမား၏ သေဘာဆႏၵအရသာျဖစ္သည္။
အုိဗာတုိင္ ေခၚ အခ်ိန္ပုိမဆင္းသျဖင့္ ထုိအလုပ္သမားအား ျဖဳတ္ပုိင္ခြင့္ တနည္း အလုပ္မွ ရပ္စဲပုိင္ခြင့္ဥပေဒတြင္မရွိေခ်။ ထုိသုိ႔ အခ်ိန္ပုိ္ အုိ္ ဗာတုိင္အား အလုပ္သမားမွေက်နပ္သေဘာတူညီသျဖင့္ အခ်ိန္ပုိဆင္းသည့္အခါ ထုိအခ်ိန္ပုိေၾကး တနည္း အုိဗာတုိင္ေၾကးအား အေျခခံ တေန႔ လုပ္အားခ၏ တဆခြဲျဖင့္ တြက္ခ်က္ေပးရေလသည္။
(ဥပမာေပးရေသာ္) မေလးႏုိင္ငံတြင္ အလုပ္သမားတဦးသည္ တေန႔လွ်င္ မ ေလးရွားရင္းဂစ္ ၃၅ ရင္းဂစ္ ရသည္ဆုိပါစုိ႔။ ထုိသူသည္ တနဂၤေႏြေန႔ (အမ်ားသူငါ ႐ုံးပိတ္ရက္ - မေလးရွားတြင္ public holiday ဟုလည္း ေခၚသည္) အလုပ္ဆင္းရက္ တနလာၤေန႔မွ စေနထိ တပတ္လွ်င္ ငါးရက္ ၅ ရက္အလုပ္ဆင္းရက္ရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တလလွ်င္ အလုပ္ ဆင္းရက္ ရက္ေပါင္း ၂၀ ရွိေလသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္..အလုပ္သမားတဦးသည္ တလလွ်င္ လစာ မေလးရွားရင္းဂစ္ ၇၀၀ ရေပလိမ့္မည္။ သုိ႔ေသာ္ ..အုိဗာတုိင္ေခၚ ..အခ်ိန္ပုိဆင္းရ သည့္အခါ တနာရီအခ်ိန္ပုိလုပ္ခအား အေျခခံလစာ၏တေန႔၀င္ေငြ ၃၅ ရင္းဂစ္အား ၁.၅ တဆခြဲျဖင့္ ေျမာက္ေပးရမည္ျဖစ္သည္။
အေျခခံ တေန႔လစာအား တဆခြဲ ၁.၅ ျဖင့္တြက္ခ်က္ေသာ္ အလုပ္သမား၏အခ်ိန္ပုိတနာရီလုပ္ခသည္ မေလးရင္းဂစ္ ၆.၅၆၂၅ ရေသာ္ အၾကမ္းဖ်ဥ္း အခ်ိန္ပုိ over time တနာရီလုပ္ခသည္ ၆ ရင္းဂစ္ႏွင့္ ၆၀ ဆင့္ ရရမည္ျဖစ္သည္။
တနဂၤေႏြေန႔ အမ်ားသူငါ ႐ုံးပိတ္ရက္တြင္ အလုပ္ ဆင္းေပးရပါမူ အေျခခံတေန႔လုပ္ခ၏ႏွစ္ဆ ..တနည္း double ေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ႏွစ္ဆေပးရမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အလုပ္သမားသည္ ၃၅ ရင္းဂစ္ ႏွစ္ဆ ၇၀ ရင္းဂစ္ရေပလိမ့္မည္။
၎အျပင္ ဂဇက္တက္ဒ္ ေဟာလီးေဒး gazette holiday ဟုေခၚေသာ အစုိးရျပန္တမ္းသမုိင္း၀င္ေန႔ရက္မ်ား ( ဥပမာ )လြတ္လပ္ေရးေန႔ဆုိပါစုိ႔။ ထုိေန႔မ်ဳိးတြင္ ကုမၼဏီသည္လုပ္ငန္းအေရးႀကီးလြန္းသျဖင့္ အလုပ္သမားအားခုိ္င္းေစမည္ ဆုိလွ်င္ အေျခခံလစာတေန႔၀င္ေငြ၏ သုံးဆ triple ေပးရေလသည္။ တေန႔၀င္ေငြ ၃၅ ရင္းဂစ္ရေသာအလုပ္သမားသည္ ထုိ gazette holiday ေန႔တြင္အလုပ္ဆင္းရပါမူ ၁၀၅ ရင္းဂစ္ေပးရေလသည္။ ၎အျပင္ အခ်ိန္ပုိ အုိဗာတုိင္ဆင္းရေသာ္လည္း ညဖက္ ၁၀ နာရီေက်ာ္ပါက ထုိအုိဗာတုိင္အခ်ိန္ပုိဆင္းခသည္ တေစ်းျဖစ္ၿပီး ညဖက္ ၁၂ နာရီေက်ာ္လြန္ပါက တေစ်းသတ္မွတ္ေပးထားေလသည္။
သုိ႔ေသာ္.မေလး ရွားႏုိင္ငံသား တနည္း မေလးလူမ်ဳိးအမ်ားစုသည္ မေလးစကားႏွင့္အေခၚ (ဘူမိပူထရာ) မူလႏုိင္ငံသားျဖစ္သည့္အညီ ထုိအခ်ိန္ပုိ အုိဗာ တုိင္အား အမ်ားစုမွာ လုံး၀မလုပ္ေခ်။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ၎တုိ႔၏ကုိယ္ေရးကုိယ္တာမ်ားအျပင္ မိသားစုမ်ားႏွင့္ အနားယူႏုိင္ရန္ အတြက္ အခ်ိန္ပုိမဆင္းျခင္းျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ထုိသုိ႔ မေလးလူမ်ဳိးမ်ား အခ်ိန္ပုိ အုိဗာတုိင္အလုပ္မဆင္းျခင္းအေပၚတြင္ အလုပ္ရွင္သည္ ခ်မ္း သာေသာအရွိန္အ၀ါျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကုမၼဏီပုိင္ရွင္ဟူေသာ အရွိန္အ၀ါျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း မည္သုိ႔မွ် မေျပာရဲေခ်။ ၎အျပင္ ကုမၼဏီ ႐ုံးစာေရးမ်ား၊ ႐ုံးပုိင္းဆုိင္ရာ အလုပ္လုပ္သူ မေလးႏုိင္ငံသားမ်ားအတြက္ စေနေန႔သည္ ေန႔တ၀က္တင္အလုပ္လုပ္ရေလေတာ့ သည္။ ထုိ႔အျပင္ မေလးရွားႏုိင္ငံသည္ မူဆလင္ဘာသာကုိးကြယ္သည့္ႏုိင္ငံျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ မေလးႏုိင္ငံသား မေလးလူမ်ဳိးအမ်ားစုသည္ ေသာၾကာေန႔တြင္ ၎တုိ႔ကုိးကြယ္ရာဘာသာအား၀တ္ျပဳရန္အတြက္ ေန႔တ၀က္ (၁၂) နာရီေနာက္ပုိင္းအခ်ိန္တြင္ ကုမၼဏီမွ ၀တ္ျပဳႏုိင္ရန္ အတြက္ ခြင့္ျပဳေပးရေလသည္။ ၎သည္ ဥပေဒပါ ဘာသာေရးအရ ထပ္ျပီးခြင့္ျပဳေပးျခင္းျဖစ္သည္။ ကုမၼဏီသူေဌးသည္ လုံးပါးစပ္ပိတ္ျပီး ေနရ၏။ ေျပာလည္းမေျပာရဲေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ မေလးရွားအလုပ္သမားဥပေဒသည္ မေလးနုိင္ငံသားမ်ားအတြက္ အျပည့္အ၀ ခံစားခြင့္ႏွင့္ အျပည့္အ၀အလုပ္သမားအခြင့္အေရးအား ကာကြယ္ေပးထားေသာေၾကာင့္ ထုိလုပ္ငန္းရွင္သူေဌး ပါးစပ္ပိတ္ျပီး ဘာမွမေျပာ ရဲျခင္း ျဖစ္ေလသည္။
မေလးရွားႏုိင္ငံသား အလုပ္သမားတဦးအတြက္ ကုမၼဏီသည္ လုပ္ငန္းခြင္ထိခုိက္ဒဏ္ရာရရွိျခင္းႏွင့္ အသက္အာမခံအား အဆုိပါကုမၼဏီ မွ ထားေပးရ၏။ အလုပ္သမားသည္ ကုမၼဏီတြင္ အနည္းဆုံးတႏွစ္လုပ္သက္ရွိလာေသာအခါ ထုိအလုပ္သမားအတြက္ ေမာ္ေတာ္ကား၀ယ္ ယူလုိေသာအခါ ကုမၼဏီမွ အာမခံေပးရ၏။ နာမက်န္းျဖစ္ပါမူ ေဆး႐ုံ ေဆးခန္းတုိ႔မွ သက္ဆုိင္ရာဆရာ၀န္၏ ေဆးေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္ အနား ေပးရ၏။ လုပ္ငန္းခြင္ထိခုိက္ဒဏ္ရာရလုိ႔ ေဆး႐ုံတက္ရေသာ္ ေဆး႐ုံတက္ေနစဥ္အတြင္း လစာအျပည့္ေပးထားရ၏။ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရရွိမႈ အေပၚမူတည္ျပီး အာမခံမွေလွ်ာ္ေၾကးေငြေပးရျပန္ေလသည္။
ေနာက္တခါ ကုမၼဏီတြင္ အလုပ္သမားသည္ လုပ္သက္တႏွစ္ျပည့္ရွိသည့္အခါ BONUS ဟုေခၚေသာ အပုိေထာက္ပံ့ေၾကးေငြအား လုပ္ခ လစာ၏ တလစာအားေပးရေလသည္။ အလုပ္သမားသည္ ကုမၼဏီတြင္ ႏွစ္အလုိက္ BONUS ရရွိျခင္းသည္ ကြာျခားမူရွိ၏..လုပ္သက္မ်ား ေသာ္ BONUS သည္ ပုိ၍ရ၏။
ထုိသုိ႔ အလုပ္သမားမ်ားအား အခြင့္အေရးႏွင့္ ခံစားခြင့္မ်ားျပည့္စုံစြာ အလုပ္သမားဥပေဒအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးအရေသာ္ လည္းေကာင္း ခံစားခြင့္ေပးထားေသာ္လည္း မေလးလူမ်ဳိးအလုပ္သမားမ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ပ်င္းေလသည္။
က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံရွိ အ လုပ္သမားထုၾကီးမွာသာ မျဖစ္စေလာက္လစာႏွင့္“ကြၽန္” သဖြယ္ အတင္းအၾကပ္ဖိအားေပးခုိင္းေစခံေနရျခင္းသာျဖစ္ေလသည္။ အေၾကာင္း မွာ နုိင္ငံျခားသားမ်ား ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ကုမၼဏီတခုလာေရာက္ဖြင့္လွစ္မည္ဆုိပါက ျမန္မာႏုိင္ငံသားတဦးပါမွ ကုမၼဏီဖြင့္ခြင့္ရွိေလသည္။ မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္လည္း ထုိနည္း၎ပင္။ မေလးရွားႏုိင္ငံသားတဦးပါရ၏။ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံတြင္ ကုမၼဏီလာေရာက္ဖြင့္လွစ္ေသာႏုိင္ငံျခား သားႏွင့္ဖက္စပ္ပါေသာသူမွာ လက္ရွိအစုိးရ၀န္ၾကီးဆုိသူမ်ား၊ စစ္အစုိးရလက္ထက္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ား၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ား၏ေဆြမ်ဳိးမ်ားသာျဖစ္ ေနေသာေၾကာင့္ ယေန႔ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တခုတည္းသာရွိေသာအလုပ္သမား၀န္ၾကီးဌာန အလုပ္သမားညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနမွ ညႊြန္ခ်ဳပ္ ညႊန္ မွဴးဆုိသူမ်ားသည္ အလုပ္သမားမ်ားနစ္နာမႈမ်ား ရပုိင္ခြင့္မ်ား၊ ခံစားပုိင္ခြင့္မ်ားကုိ သားသမီးခ်င္းကုိယ္ခ်င္းမစာမနာစြာျဖင့္ မ်က္ႏွာေျပာင္ တုိက္ကာ လစ္လွ်ဳ႐ႈေနသည္မွာ နုိင္ငံျခားသားအက်ဳိးစီးပြားအတြက္သာမဟုတ္ပဲ ..ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ား ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားအတြက္ ကာကြယ္ေပးေန ျခင္းသာျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံရွိကုမၼဏီအမ်ားစုသည္ ၎ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ား၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ား၏သားသမီးမ်ား၊ ေဆြမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ အက်ဳိးတူနုိင္ငံျခား သားပုိင္ကုမၼဏီမ်ားျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ အလုပ္သမား၀န္ၾကီးဌာနမွ တာ၀န္ရွိသူတုိ႔သည္ အလုပ္သမားမ်ားဖက္မွရပ္တည္မႈမေပးပဲ အစုိးရ ၀န္ထမ္းႏွင့္ ကုမၼဏီ၀န္ထမ္းတုိ႔အား မတူသလုိလုိခြဲျခားေျပာဆုိျခင္းမ်ား၊ အလုပ္ရွင္ေျပာသလုိလုပ္ကုိင္ရန္ ဖိအားေပးျခင္းမ်ား၊ ေဖ်ာင္းဖ် စကားေျပာဆုိျခင္းမ်ားမွာ လြန္စြာမွညစ္ပတ္ေသာ၊ ႐ုပ္ဆုိးအက်ဥ္းတန္ေသာ တာ၀န္မဲ့မႈပင္ျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ ယခု အေရးဆုိဆႏၵျပေတာင္း ဆုိေနၾကေသာ ေနမင္းေရာင္အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ၊ စပါယ္ပြင့္အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ၊ ပုလဲအထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ၊ ဒ႑ာရီအထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ၊ ေတာ္၀င္ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ ၀န္ထမ္းအလုပ္သမားမ်ားတုိ႔သည္ မိမိတို႔၏ ႏုိင္ငံသားအလုပ္သမားအခြင့္အေရးမ်ားကုိ အထက္ပါ က်ေနာ္တင္ျပခဲ့သည့္ အတုိင္း ႏႈိင္းယွဥ္၍ အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံမ်ားရွိ အလုပ္သမားထုၾကီးအားလုံး မွ စည္းလုံးညီညြတ္စြာျဖင့္ မိမိတုိ႔အလုပ္သမားအခြင့္အေရးမ်ားေတာင္းဆုိခ်က္မ်ားရသည္အထိ ဆက္လက္တုိက္ပြဲ၀င္သြားၾကပါရန္ေလးစားစြာျဖင့္တုိက္တြန္းလုိက္ရပါေတာ့သည္။
ေထာက္ခံမႈအျပည့္အ၀မ်ားျဖင့္..
က်ေနာ္ေမာင္လူေ၀းပါ။
e.mail - mgluuway@gmail.com
မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ ကြာလာလမ္ပူ။
မွတ္ခ်က္။ ။ ယခုဆႏၵျပေနေသာ လႈိင္သာယာအထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံမွအလုပ္သမားမ်ားအား လုပ္ငန္းရွင္မွ လုပ္ငန္းမ်ားေႏွာင့္ေႏွးမႈမျဖစ္ေစလုိပါက အျမန္ဆုံးေတြ႔ဆုံညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ေပး႐ုံမွတပါး အျခားမရွိေၾကာင္းပါခင္ဗ်ား။
No comments:
Post a Comment
ေပးထားသည္႔ မွတ္ခ်က္မ်ားအား မၾကာမီ တင္ေပးပါမည္။ေခတၱေစာင္႔ဆိုင္းပါ။
ေက်းဇူးတင္ပါသည္။