ရခိုင္သမိုင္းသည္ အလြန္ေရွးက်လွပါသည္။ဘီစီ (၂၆၀၀) ေက်ာ္ကစတင္ခဲ႔သည္ဟုဆို၏ ခရစ္ဦးကာလေလာက္ကစ၍ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားေတြ႔ရသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ေဒသတြင္စာေပ ယဥ္ေက်းမႈ
ျမိဳ ႔ျပနိုင္ငံ ထူေထာင္မႈေရွးက်ေသာေနရာတစ္ခုျဖစ္သည္။
ခရစ္မေပၚမီကာလက (ဓညဝတီေခတ္) ခရစ္သကၠရာဇ္ (၃) ရာစုမွ (၁၀) ရာစုအထိေဝသာလီေခတ္ဟူ၍
ရွိျပီးေနာက္ပိုင္း ေဝသာလီေက်ာက္ေလွခါးေခတ္ (ေလးမ်ိဳးေခတ္)ေျမာက္ဦးေခတ္ (၁၄၃၀ မွ ၁၇၈၅)ဟူ၍
ရွိခဲ႔သည္။ ေခတ္အလိုက္နိုင္ငံေရး လူမႈေရး ေျပာင္းလဲမႈရွိခဲ႔ေပသည္။ ဤေျပာင္းလဲမႈ အစဥ္မွာ ယေန႔ ရုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ေနာက္ေၾကာင္းသည္ ေဝသာလီေခတ္ႏွင္႔ နိုင္ငံေရး၊လူမႈေရး၊ယဥ္ေက်းမႈအရ ဆက္ႏြယ္
ေနေၾကာင္းကိုေတြ႔ရွိရသည္။ ဤအခ်က္ကို ရခိုင္အမ်ိဳးသား သုေတသီ ေဒါက္တာေအးခ်မ္း၏ ေဆာင္းပါး
ကိုဖတ္ရႈေလ႔လာပါက ပိုမိုရွင္းလင္းစြာေတြ႔ျမင္ရေပမည္။
ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက သူ႔ေဆာင္းပါးတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း အဆိုျပဳထားသည္ကိုေတြ႔ရ၏
ရခိုင္ရာဇဝင္ က်မ္းမ်ားတြင္ ေဖၚျပထားသည္႔ မာရယုမင္း၊ဓညဝတီေခတ္ကို တည္ေထာင္ေသာ သကၠရာဇ္
ကိုတြက္ယူလ်ွင္ ဘီစီ (၂၆၆၆) ခုႏွစ္ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႔ ရခိုင္ရာဇဝင္မ်ားက ေဖၚျပေသာ အေစာဆံုး
မင္းဆက္မ်ား တကယ္ပင္ရွိခဲ႔သည္ဟု အခိုင္အမာ ေျပာဆို၍ မရေခ်။
ရခိုင္တြင္ေတြ႔ရေသာ သကၠဠဘာသာျဖင္႔ ေရးထိုးထားသည္႔ ေက်ာက္စာမ်ားကို ေထာက္ရႈေလ႔လာျခင္း
အားျဖင္႔ ေအဒီ (၃) ရာစုထက္ ေနာက္မက်ေသာ ကာလမွစ၍ စျႏၵားမင္းအုပ္စိုးခဲ႔ေသာ ရခိုင္ျပည္ ေဝသာလီ
ေခတ္တြင္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္သည္ အဆင္႔အတန္းျမင္႔ေသာ ယဥ္ေက်းမႈ တစ္ရပ္ကို ရရွိျပီး ျဖစ္ျပီး
စာေရး စာဖတ္တတ္၍ ဗုဒၶဘာသာထြန္းကားေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း အခိုင္အမာေျပာဆိုနိုင္ေပသည္။
ျမိဳ ႔ေဟာင္းျမိဳ ႔ ရွစ္ေသာင္းဘုရားရွိ သကၠဠဘာသာထိုး ေက်ာက္စာတိုင္မွာ ေျမာက္ဘက္ စာမ်က္ႏွာတြင္
ေအာက္ပိုင္းရွိ စာေၾကာင္း (၆၉)မွာ ေအဒီ (၁၀) ရာစုခန္႔က ေရးထိုးျခင္းျဖစ္မည္ဟုခန္႔မွန္ထားသျဖင္႔
ေဝသာလီေခတ္သည္ (၁၀) ရာစုအထိ တည္ရွိေနေသးသည္ဟူ၍ ေကာက္ခ်က္ခ်နိုင္မည္ထင္သည္။
ေျမာက္ဦးေခတ္မတိုင္မီက ေဝသာလီေခတ္တစ္ခုလံုးသည္ စာေပေရးသားရာတြင္ သကၠဠဘာသာ
နာဂရီ အကၡရာျဖင္႔ေရးသားေၾကာင္႔ေတြ႔ရသည္။ ဤကာလတြင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ယေန႔ေျပာဆုိေနေသာ
ရခိုင္ဘာသာစကားျဖင္႔ ေရးထိုးထားသည္႔ ေက်ာက္စာ၊ေခါင္းေလာင္းစာဟူ၍ တစ္စံု တစ္ရာ မေတြ႔ရ
ေသးပါ။ ထို႔အျပင္ အိႏိၵယေျမာက္ပိုင္း ယဥ္ေက်းမႈသည္ အလြန္ၾကီးမားသည္႔ အတိုင္းအတာျဖင္႔ လႊမ္းမိုး
ခဲ႔ေၾကာင္းကို ေဝသာလီေခတ္ သမိုင္း အေထာက္အထားမ်ားက သက္ေသခံေနပါသည္။
ယင္းတို႔သည္ ေဝသာလီေခတ္သံုး ရခိုင္ဒဂၤါးမ်ားႏွင္႔ တူညီေၾကာင္း (ေမာရစ္ေကာလစ္)က ေကာက္ခ်က္
ခ်ထားသည္။ သံတြဲျမိဳ ႔ ငလံုးရြာအနီးရွိ သကၠဠေက်ာက္စာမွာ ေအဒီ (၈)ရာစုခန္႔က ေရးထိုးထားေသာ
ေက်ာက္စာျဖစ္၍ မဲဂါႏွင္႔ သာဏာဓမၼအမည္ရွိ ဒါယိကာႏွစ္ဦးမိဘတို႔ ကုသိုလ္အတြက္ အလွဴအတန္း
ျပဳထားေၾကာင္း ေဖၚျပထားသျဖင္႔ မင္းမိဖုရားတို႔သာမက တစ္ျပည္လံုးက သကၠဠဘာသာစကားကို
အသံုးျပဳခဲ႔ေၾကာင္းထင္ရွာေပသည္။
ဤမွ် အိႏိၵယယဥ္ေက်းမႈကို ရက္ရက္ေရာေရာ လက္ခံခဲ႔ေသာျပည္သူမ်ားသည္ ေျမာက္ပိုင္းအိႏိၵယႏွင္႔
မည္မွ်နီးစပ္ခဲ႔သည္ကို ေစာဒကတက္ရန္လိုမည္ မထင္ပါ။ ေဝသာလီေခတ္တြင္ သကၠဠဘာသာကိုအသံုး
ျပဳခဲ႔ရာ ေလးမ်ိဳးေခတ္ ေအဒီ(၁၁) ရာစုမွ (၁၅) ရာစုအထိ ကာလတြင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ယခုေျပာဆိုေနေသာ
ရခိုင္ဘာသာစကားကို အသံုးျပဳ၍ ေက်ာက္စာမွာ အသံုးျပဳလာၾကသည္။ ဥပမာ ဒႆရာဇ ေက်ာက္စာ
ျဖစ္ပါသည္။ ေဝသာလီေခတ္ႏွင္႔ ေလးမ်ိဳးေခတ္အကူး အေျပာင္း ကာလတြင္ ရခိုင္ေဒသ၌ အလြန္ၾကီးမား
ေသာ နိုင္ငံေရး၊လူမႈေရး အေျပာင္းအလဲၾကီး တစ္ရပ္ ေပၚေပါက္ခဲ႔မည္ရွိသည္။
ရခိုင္ျပည္တြင္ ေလးမ်ိဳးေခတ္ႏွင္႔ ျမန္မာျပည္တြင္ ပုဂံေခတ္သည္ ေခတ္ျပိဳင္ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာတို႔မွာ (၉) ရာစု၌ ဧရာဝတီျမစ္ဝွမ္းသို႔ ေရာက္ရွိသည္။ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္တြင္ ပ်ဴတို႔ အားနည္း
ေနခ်ိန္ (နန္းေစာတို႔တိုက္ခိုက္ေနခ်ိန္) တိဘက္ျမန္မာမ်ားဝင္လာ သကဲ႔သို႔ ရခိုင္ျပည္သို႔လည္းဝင္ေရာက္
ခဲ႔ျခင္းျဖင္႔ ေဝသာလီေခတ္ ဇတ္သိမ္းသြားရျခင္းေလ႔လာစဥ္းစားရန္ရွိပါသည္။
ေဒါက္တာေအးခ်မ္း၏ တင္ျပခ်က္မ်ားသည္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ ေနာက္ခံသမိုင္းသည္ ေဝသာလီေခတ္ႏွင္႔ ဆက္စပ္ေနပါသည္။ ေဝသာလီေခတ္ (၈) ရာစုမွာ မဟာစျႏၵားမင္း လက္ထက္တြင္ သေဘၤာပ်က္အာရဗ္
မ်ား ေဝသာလီျပည္သို႔ေရာက္ရွိလာရာမွ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္အမ်ားစုႏွင္႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားျဖစ္ၾကေသာ
ေဝသာလီျပည္သူမ်ားသည္ အာရဗ္တို႔၏ သာသနာျပဳမႈေၾကာင္႔ အစၥလာမ္းဘာသာဝင္မ်ားျဖစ္လာရျခင္း
ျဖစ္သည္။ ေဒါက္တာေအးခ်မ္း၏ တင္ျပခ်က္ႏွင္႔ ရိုဟင္ဂ်ာသမိုင္း သမိုင္းပညာရွင္တို႔၏ ေလ႔လာေတြ႔ရွိခ်က္
သည္ တူညီေနေသာေၾကာင္႔ အထက္ပါ ရခိုင္ျပည္သမိုင္း ေနာက္ခံကို ေထာက္ရႈပါက ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္
ရခိုင္တို႔ထက္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ ေစာျပီး အာရကာန္ (ရခိုင္ျပည္)တြင္ရွိေနခဲ႔ေၾကာင္း ထင္ရွားေစ
ပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာမရွိပါဘူးဟူ၍ ေအာ္ေနသူမ်ားသည္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ သမိုင္းကို မယွဥ္းနိုင္၍ ေၾကာက္ဒူးတုန္႔
ေနသူမ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္းေကာက္ခ်က္ခ်မိပါသည္။
ရခိုင္တန္ေဆာင္ မဂၢဇင္ အမွတ္ (၁၄) ၁၉၇၅-၇၆ ေဒါက္တာေအးခ်မ္း၏ ေဆာင္းပါး မွ ကူးယူေဖၚျပသည္။
No comments:
Post a Comment
ေပးထားသည္႔ မွတ္ခ်က္မ်ားအား မၾကာမီ တင္ေပးပါမည္။ေခတၱေစာင္႔ဆိုင္းပါ။
ေက်းဇူးတင္ပါသည္။